This study explores the long-term prospects of ports and port regions in the Dutch-Flemish Delta. Looking far into the future is necessary as the choices made now in relation to large transitions such as climate change, renewable energy, circular economy, are driven by system changes, which will determine the organization of the delta in the long term. Not searching for idealistic perspectives, but to be able to reason back to the choices made today. The study provides insights into the current challenges and their urgency, with which we aim to provide directors and stakeholders with perspectives on which they can act now.

Looking ahead towards 2100, ports face a diversity of challenges caused by either autonomous developments or man-made choices. The growing impact of climate change, exposes the urgency for spatial adaptation in the Dutch-Flemish Delta. The transition will have an impact on the economic, spatial and social sphere and requires a new position towards energy, mobility, water management, food and waste. More and more people see a circular economy and a growth-stop as the only direction for this transition. One of the inevitable challenges is climate change and sea level rise. Although mankind can influence these challenges and transitions, it is unpreventable that the ports have to adapt.

An important element within this study were the multidisciplinary design workshops, within which design was used as a way of thinking as well as a way of acting, to discover the diversity of futures we might face. Design-thinking expands the sphere, the time and space, within which the research is conducted. As a consequence, unexpected and uncomfortable futures appear, frames are put up for discussion and solutions and perspectives are drawn up.

Client: College van Rijksadviseurs en het Vlaams-Nederlandse Delta Netwerk (or Board of Government Advisors and the Flemish-Dutch Delta Network)

In collaboration: Team Vlaams Bouwmeester

In deze studie wordt de lange termijn toekomst verkend van de havens en havengebieden in de Vlaams Nederlandse Delta. Er wordt ver vooruit gekeken omdat de keuzes die we nu maken rondom de grote transities als klimaatverandering, hernieuwbare energie, en de overgang naar een circulaire economie, vragen om systeemveranderingen en de inrichting van de delta op lange termijn zullen bepalen. Juist daarom is het verstandig om ver vooruit te kijken. Niet op zoek naar mooie vergezichten, maar juist om terug te redeneren naar wat we nú moeten we doen, of juist niet. Het moet een gedeeld inzicht opleveren over de opgaven en urgenties die nu voorliggen, en daarmee bestuurders en stakeholders handvatten en handelingsperspectieven bieden over de fundamentele beslissingen die nu genomen moeten worden.

Vooruitkijkend naar 2100 staan de havens voor tal van uitdagingen en veranderingen die zowel autonoom als door keuzes worden beïnvloed. Onder druk van de klimaatverstoring is een ruimtelijke transitie nodig, zo ook in de havengebieden van de Vlaams-Nederlandse Delta. Die transitie zal een impact hebben op het economisch, ruimtelijk en sociaal stelsel en vraagt om een fundamenteel andere houding ten aanzien van energie, mobiliteit, waterbeheer, voedsel en afval. Steeds meer stemmen gaan ervan uit dat deze transitie enkel mogelijk is door een overgang naar een circulaire economie en een groei-stop. Eén van de onontkoombare uitdagingen is de impact van klimaatverandering en de stijgende zeespiegel. Hoewel de mens invloed kan uitoefenen op deze veranderingen, is het onvermijdelijk dat de havens zich moeten aanpassen.

Een belangrijk onderdeel van deze toekomstverkenning zijn de breed samengestelde ontwerpateliers, waarbij ontwerpen is ingezet als een manier van denken én van handelen om de vele mogelijke toekomsten te verkennen. Met ontwerpend denken kan het speelveld groter worden gemaakt in tijd en ruimte, kunnen ongemakkelijke vragen naar de oppervlakte komen, frames ter discussie worden gesteld, en oplossingen en vergezichten worden geboden.

Opdrachtgever: College van Rijksadviseurs en het Vlaams-Nederlandse Delta Netwerk

In samenwerking met: Team Vlaams Bouwmeester